Qazaxıstanda nağd dollara tələb kəskin azalıb, rubla tələb isə yeni tarixi minimuma çatıb…
Tezadlar.az Qazaxıstan KİV-nə istinadən xəbər verir ki, 2025-ci ilin mart ayında Qazaxıstanın valyutadəyişmə məntəqələrində əhalinin xarici valyutaya xalis tələbatı əhəmiyyətli dərəcədə azalıb.
Qazaxıstan Milli Bankının məlumatına görə, ABŞ dollarının xalis satışının həcmi 73,9 milyard tenge təşkil edib ki, bu da fevral ayı ilə müqayisədə 58%, ötən ilin mart ayı ilə müqayisədə isə 53% azdır.
Bu, son iki ildə minimum göstəricidir: inflyasiya nəzərə alınmaqla, həcm yalnız 2023-cü ilin aprelində (nominal ifadədə) və 2022-ci ilin iyununda aşağı olub.
Amerika valyutasına marağın azalması Qazaxıstan təngəsinin möhkəmlənməsi fonunda baş verdiyi bildirilir. Belə ki, martda dolların orta məzənnəsi fevraldakı 506 təngəyə qarşı 498 tengəyə düşüb.
Oxşar dinamika avroda da müşahidə olunur. Xalis satışlar aylıq müqayisədə 65%, illik müqayisədə isə 39% azalaraq 11,6 milyard təngəyə düşüb. Bununla belə, o, dollarda olduğu kimi tarixi minimuma çatmayıb: aşağı həcmlər nisbətən yaxınlarda – 2024-cü ilin avqust-sentyabr aylarında müşahidə olunub. Eyni zamanda, avronun məzənnəsi, əksinə, artıb: martda o, 536,6 təngə təşkil edib ki, bu da fevral ayı səviyyəsindən 1,9% çoxdur.
Rus rublu, əksinə, populyarlığını itirməkdə davam edir. Mart ayında qazaxıstanlılar aldıqları rubldan daha çox rubl mübadiləsi aparıblar – 18,9 milyard təngə. Bu, ən azı 2020-ci ilin əvvəlindən bəri ən yüksək mənfi xalis tələbdir. Beləliklə, rubl yeni antirekord vurub. Maraqlıdır ki, rublun məzənnəsi mart ayında 5,79 təngəyə (ayda +5,9%) yüksəldi, lakin bu, Rusiya valyutasından qurtulma tendensiyasını dayandırmadı.
Ekspertlər qeyd edirlər ki, dollar və avroya tələbin azalması, eyni zamanda rubldan davamlı “qaçış” həm valyuta məzənnəsinin dəyişkənliyi, həm də istehlakçı əhval-ruhiyyəsinin ümumi dəyişimi ilə əlaqəli ola bilər.
JASMİN
