Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski və ABŞ prezidenti Donald Tramp fevralın 28-də Ağ Evdə birgə mətbuat konfransı zamanı mübahisə edib. Təəssüf ki, bu dava-dalaş ictimaiyyət qarşısında baş verib. Həm də təkcə ictimaiyyət qarşısında deyil, dünyanın hər yerindən çoxlu sayda videokameralar qarşısında.
Tezadlar.az UNİAN-a istinadən xəbər verir ki, bunu siyasi ekspert Vladimir Volya deyib.
Onun fikrincə bütün bunlar Zelenski üçün pis gün kimi görünür.
Volya daha sonra yazır:
– Bununla belə, biz bunu bir tərəfdən ABŞ (Trampın rəhbərlik etdiyi), digər tərəfdən isə Ukrayna və Avropa arasında Rusiya-Ukrayna müharibəsi məsələlərində dramatik münasibətlərin növbəti epizodu kimi qəbul etməliyik. Demək olar ki, Ağ Evdəki atışmadan dərhal sonra Avropa böyük əksəriyyəti ilə Ukraynanı dəstəklədi. Eyni zamanda, Trampla bağlı tənqidi açıqlamalar da verilib.
İndi deyə bilərik ki, Tramp müəyyən xətti keçib və ondan kənarda ABŞ-da, o cümlədən respublikaçılar arasında anti-Tramp müxalifətinin formalaşması prosesi yeni keyfiyyət səviyyəsinə yüksələcək. Hətta Trampın komandasında belə, mətbuat konfransından sonra xəta xətləri daha çox görünə bilər.
Fakt budur ki, o, həm də heterojendir. Trampın özü var ki, görünür, seçki şüarları ilə yaşayır və Dövlət Departamentindən və digər xidmətlərdən hesabat almır, məsələn, onun dinc ideyalarının Rusiya Federasiyası tərəfindən rədd edilməsi haqqında. Nümunə olaraq belə bir əhvalat var ki, ABŞ prezidenti jurnalistlərlə görüşdə avropalı sülhməramlılar ideyasını dəstəkləməkdən danışarkən media nümayəndələri ona Putinin bunu istəmədiyini deyiblər. Və Trampın davranışı elə görünürdü ki, o, bunu ilk dəfə jurnalistlərdən öyrənib…
Trampın komandasının digər bir hissəsi praqmatik mütəxəssislərdir. Onların arasında Keyt Kelloq və Mark Rubio da var. Rubio bəzən Trampın nə demək istədiyini izah etməyə məcbur olur.
Üçüncü qrup isə seçkilər zamanı hakimiyyətə sıçramaq qərarına gələn fürsətçilərdir. Onların arasında Mikael Volts və J.D.Vance var.
Komandanın digər hissəsinin indiki “hiylələrinə” qarşı birləşəcək (ictimai və ya açıq olmayan) bir növ qrup yaranacaqmı? Sadəcə bir sual. Amma belə çıxa bilər ki, Tramp və onun siyasəti Ukraynada yanacaq. Ukraynanın Avropa dövlətlərinin əksəriyyəti tərəfindən dəstəkləndiyi şəraitdə bu, Trampın müttəfiqlərindən təcrid olunması kimi görünəcək. Bundan əlavə, bu mətbuat konfransının nəticələri Aİ-yə ABŞ prezidentinə Avropa mallarına rüsumların elan edilməsinə görə “təşəkkür” etməyə imkan verdi.
Bundan əlavə, Trampın ictimai rəyi rəhbər tutduğunu nəzərə alsaq, onun Ukrayna ilə bağlı mövqeyinin yenidən sürətlə dəyişəcəyini istisna etmək olmaz. Yəni anti-Tramp əhval-ruhiyyəsi artarsa, o zaman o, həqiqətən də Putinin yanında olmadığını əsaslandırmaq üçün manevr edə, nəsə edə bilər (ABŞ prezidentinin Ukrayna ilə Rusiya Federasiyası arasında bərabər məsafəli vasitəçi olması ilə bağlı səsləndirdiyi mövqe artıq açıq-aydın ciddi qəbul edilmir).
Fikrimcə, hazırda Trampın bu vəziyyətdən layiqli çıxış yolu yoxdur. Axı, əslində Putin ABŞ-dan təslim olmağı tələb edir (hər ikisi Rusiyaya təhlükəsizlik zəmanətlərinin verilməsinə dair 15 dekabr 2021-ci il tarixli ultimatumla – xüsusən də Ukraynanın NATO-ya qoşulmaması ilə bağlı, həm də rusların “İstanbul razılaşmaları” adlandırdıqları “razılaşmalara” uyğun olaraq). Ona görə də gec-tez ABŞ prezidenti dərk etməlidir: ya Putinə təslim olsun, ya da hələ də Ukraynanı dəstəkləsin. İndi deyir ki, Kiyevi dəstəkləməyə bilər, amma əslində belə bir variantı yoxdur. Axı Ukraynanı dəstəkləməmək ABŞ-ın məğlubiyyəti olacaq.
