Azərbaycanda ilk dəfə test üsulu ilə imtahan 1992-ci il noyabrın 15-də tətbiq olunub. Test üsulunun müsbət cəhətləri imtahanın demokratik, şəffaf, ədalətli şəkildə həyata keçirilməsi, abituriyentlərin bir neçə ixtisas içərisindən seçim edə bilməsidir.
Lakin müasir dövrün tələbləri ölkəmizdə 32 ildir tətbiq edilən formatın dəyişmısini zəruri edir.
TEZADLAR.AZ xəbər verir ki, bu fikri tanınmış təhsil eksperti Kamran Əsədov sosial media hesabında bildirib.
O, fikirlərinin belə əsaslandırıb:
"Təsəvvür edin ki, mart ayında imtahan verən şagird, azı 6 ay sonra, avqusun sonunda ancaq tələbə olub-olmadığını bilir.
Bundan başqa, DİM qəbul qaydaları fevral ayında, may ayında nazirlər kabineti tərəfindən plan yerləri, təhsil haqları təsdiq olunmasına baxmayaraq, abituriyentin 4 saylı jurnalını çap etmir. 9 avqustda başlanacaq ixtisas seçimi üçün DİM abituriyent jurnalını 8 avqustda çap etməyi düşünür?
Bəs bu abituriyentlər 19 avqusta qədər necə düşünəcəklər ixtisasları barədə?
Hesab edirəm ki, Azərbaycanda mövcud imtahan modeli dəyişməlidir", - deyə qeyd edib.
Ekspertin sözlərinə görə, qəbul imtahanlarının formatının dəyişdirilməsi təhsil sisteminin inkişafı və tələbələrin daha ədalətli qiymətləndirilməsi üçün vacibdir.
"Bu barədə bəzi təkliflər və düşüncələr təqdim edim:
1. Əsas Bacarıqlara Fokuslanma: İmtahanlar iştirakçıların yalnız nəzəri biliklərini deyil, həm də kritik düşünmə, problem həll etmə və analitik bacarıqlarını yoxlamalıdır. Bu, tələbələrin gələcəkdə daha uğurlu olmasına kömək edə bilər.
2. Praktik Tapşırıqlar: İmtahan formatına layihə əsaslı tapşırıqlar, yazılı esse və müzakirə sualları daxil edilməlidir. Bu, tələbələrin praktiki bilik və bacarıqlarını yoxlamağa imkan verər.
3. Texnologiyadan İstifadə: Onlayn imtahanlar və interaktiv testlər imtahan prosesini daha çevik və əlçatan edə bilər. Bu həm də tələbələrin texnologiya bacarıqlarını inkişaf etdirməyə kömək edər.
4. Fərqli Qiymətləndirmə Metodları: Tələbələrin yalnız bir imtahanla qiymətləndirilməsi yerinə, il boyu davam edən qiymətləndirmələr, portfoliolar və müəllim rəyləri də nəzərə alınmalıdır. Bu, tələbələrin ümumi inkişafını daha ədalətli şəkildə əks etdirə bilər.
5. Müəllimlərin Təlimi: Müəllimlərin yeni imtahan formatlarına uyğun olaraq təlim keçmələri vacibdir. Onlar tələbələri bu yeni formatlara hazırlamaq üçün lazım olan bilik və bacarıqlara sahib olmalıdırlar.
6. Stressin Azaldılması: Tələbələrin imtahan stressini azaltmaq üçün dəstək proqramları və psixoloji xidmətlər təmin edilməlidir. İmtahanlar tələbələrin psixoloji sağlamlığına mənfi təsir etməməlidir.
Bu təkliflər, Azərbaycanda qəbul imtahanlarının formatının dəyişdirilməsi və təhsil sisteminin daha da inkişaf etdirilməsi üçün bir başlanğıc nöqtəsi ola bilər.
Hazırkı imtahanlar iştirakçılarda ciddi stress yaradır, bəzən isə həyatları üçün təhlükəyə çevrilir", - deyə Kamran Əsədov vurğulayıb.
Qeyd edək ki, indiyədək bir çox tanınmış ziyalı test imtahalarının zərərli tərəflərini göstərib və qəbul imtahanlarının fortmatının dəyişdirilməsinin vacibliyini bildirib.
Y.Məmmədli
