«Təzadlar» 1990-cı ildən bəri «Əməkdar jurnalist» fəxri adını almış əmək darların, yəni əməyinin ustadı olanların məhsuldarlığını araşdırdı…
(Əvvəli ötən yazıda)
…Azərbaycanda çoxsaylı "Əməkdar jurnalist" Fəxri adı almış şəxslər var... Bu fəxri adın təsis edilməsi jurnalistika sahəsində məşğul olan, çalışan, bu sahəni özünə sənət seçən insanların məhsuldar əməyinin qiymətləndirilməsinə hesablanıb. Aşağıda həmin siyahının ardını təqdim edirik:
2011
Alışanov İlham Hüseyn oğlu- Aztv
Bayramova Zümrüd Aləddin qızı (“Səs” qəzeti)
Ələddinov Rafiq Səməndər oğlu (Aztv)
Gülməmmədov Tofiq Attıxan oğlu (İdman)
İsmayılov Eldar Ələsgər oğlu (Az. Tibb Un.)
Həmzəyev Mahir Canmirzə oğlu (diaspor)
Xəlilova Qərənfil Əli qızı- Aztv
Qədirov Elman Hidayət oğlu- Aztv
Maşayev Tahir İslam oğlu- Aztv
Məhərrəmov Valeh Cəbrayıl oğlu (“Səs” qəzeti)
Məmmədova Təranə Oqtay qızı (“Əsgər” qəzeti)
Müzəffərli Azad Müzəffər oğlu -Aztv
Sadıqov Faiq Nurəhməd oğlu- Aztv
Təranə Oqtay qızı Məmmədova
Xudiyev Hikmət Cəmil oğlu
2012
Dünyamalıyev Elsevər Zeynal oğlu
İsmayılov Eldar Xankişi oğlu
Nəzərov Bəhruz Əlövsət oğlu
Məmmədov Bəxtiyar Miryusif oğlu
2013
Məmmədov Avtandil İsrafil oğlu Sumqayıt Döv. unv
Bayramov Nardar Məmməd oğlu (Yeni Az”)
İsmayılov Nadir Nəbi oğlu. Yeni Az”)
Xəlilova Flora Fətula qızı — 04.03.2013[11]
2014
Axundov Natiq Sabir oğlu-gömrük
2015
Həsənova Aygün Vəzir qızı — 26.02.2015[13]
Sadıxlı Nərgiz Murtuz qızı — 26.02.2015[13]
Allahverdiyev Zərbalı Mirzə oğlu — 9.04.2016[14]
Abbasov Rauf Arif oğlu — 15.07.2015[15]
Abdullayev Mübariz Əhməd oğlu — 15.07.2015[15]
Abdullayeva Ülviyyə Bazim qızı — 15.07.2015[15]
Abdulov İlham Rasim oğlu — 15.07.2015[15]
Babayev Elman Şahbaba oğlu — 15.07.2015[15]
Babayev Fuad İlyas oğlu — 15.07.2015[15]
Cavadov Nərman Əhməd oğlu — 15.07.2015[15]
Dadaşov Aqil İsax oğlu (AHKK)
Əsgərov Mübariz Ağali oğlu — 15.07.2015[15]
Əsgərzadə Qafar Ələsgər oğlu — 15.07.2015[15]
Hacalıyev Elnur Bəybala oğlu — 15.07.2015[15]
Həsrət Azər Hacıqulu oğlu — 15.07.2015[15]
Hüseynova Qahirə Müslüm qızı — 15.07.2015[15]
Hüseynzadə Bayram Əvəz oğlu — 15.07.2015[15]
Xəlilov Azər Nəriman oğlu — 15.07.2015[15]
İbrahimova İradə Məmməd qızı — 15.07.2015[15]
İsmayılov İmamverdi İbiş oğlu — 15.07.2015[15]
İsmayılova Ləman Aləşrəf qızı — 15.07.2015[15]
Mehdiyev Mehman Mehdi oğlu — 15.07.2015[15]
Mehrəliyev Elimxan Abdulbağı oğlu — 15.07.2015[15]
Məhərrəmov Akif Əli oğlu — 15.07.2015[15]
Məhərrəmova Təranə Sərdar qızı — 15.07.2015[15]
Məmmədov Elşən Sultanəli oğlu
Məmmədov Səhrəd Hüseyn oğlu — 15.07.2015[15]
Məmmədova Xuraman İsmayıl qızı — 15.07.2015[15]
Mikayılova Sevil Əlirazı qızı — 15.07.2015[15]
Mustafayev Sabir Yadulla oğlu — 15.07.2015[15]
Mustafayev Samir Elman oğlu — 15.07.2015[15]
Nəbiyeva Bəturə Qiyas qızı — 15.07.2015[15]
Ocaqova Cəmilə Rasim qızı — 15.07.2015[15]
Orucov Yunis Qurbanəli oğlu — 15.07.2015[15]
Qasımov Hamlet Zeynal oğlu — 15.07.2015[15]
Qasımov Qəhrəman Əmirağa oğlu — 15.07.2015[15]
Qasımova Tünzalə Yusif qızı — 15.07.2015[15]
Quliyev Ələmdar Allahverdi oğlu — 15.07.2015[15]
Quliyeva Aynur Camal qızı — 15.07.2015[15]
Quliyeva Qərənfil Dünyamin qızı — 15.07.2015[15]
Quluyev İlham Abasqulu oğlu — 15.07.2015[15]
Rüstəmov Qabil Abbas oğlu — 15.07.2015[15]
Rzayev Yusif Məmməd oğlu — 15.07.2015[15]
Sadıqova Flora Yusif qızı — 15.07.2015[15]
Salahlı Səyyad Adil oğlu — 15.07.2015[15]
Salamov Akif Salam oğlu — 15.07.2015[15]
Səidov Abdulməcid İbrahim oğlu — 15.07.2015[15]
Şərifov Vaqif Gülmirzə oğlu — 15.07.2015[15]
Vəliyev Elçin Yavər oğlu — 15.07.2015[15]
2016
Həsənova Şəlalə Arif qızı
Naciyeva Flora Sultan qızı.
Ağamirova Mətanət Mirsadiq qızı
Ağayev Rafiq İmanqulu oğlu
Aslanov Salar Tərlan oğlu
Babayev Ehtibar Adil oğlu
Baxşəliyeva Xoşqədəm Hidayət qızı
Dərziyeva Elnarə Bəxtiyar qızı
Dünyamalıyev Əbülfəz Ağca oğlu
Həsənov Avdı Musa oğlu
Hüseynova Nüşabə Fehruz qızı
Məmmədli Allahverdi Məhərrəm oğlu
Məmmədov Telman Əyyub oğlu
Nəbizadə Nəsimi Yaşar oğlu
Rəşad Barat oğlu Nəsirov — 07.11.2016[16]
2017
Füzuli Cahangir oğlu İsmayılov (miqrasiya)
Quliyev Səlahəddin Məlik oğlu
Paşayev Hüseyn Məmməd oğlu.
Cavadov Seyran Qubad oğlu
Əzizli Bəxtiyar Məhərrəm oğlu
Hüseynli İxtiyar Kərim oğlu
Quliyev Lazım Məmmədqulu oğlu.
2018
Cavadov Seyran Qubad oğlu
Əzizli Bəxtiyar Məhərrəm oğlu
Hüseynli İxtiyar Kərim oğlu
Quliyev Lazım Məmmədqulu oğlu.
Əlövsət İbrahim oğlu Ağalarov
2019
Əzimova Mətanət Əlirasim qızı
Hüseynov Murad Məhəmməd oğlu
Xəlilov Vüqar Nəriman oğlu
İsgəndərov Sahil Məmməd oğlu
İsmayılov Rasim Mustafa oğlu
Qafarova Aynurə Vəli qızı
Məhərrəmova Afət Telman qızı
Məmmədli Mahir Rafət oğlu
Məmmədova Gözəl Dağbəyi qızı.
Cavadov Rəşad Qəmərşah oğlu.
2020
Abbasov Azər Arif oğlu
Abbasov Tofiq Möhsün oğlu
Ağayev Şakir Habil oğlu
Ağazadə Aydın Rəhman oğlu
Bağırov Aydın Rövşən oğlu
Cəfərov Zahid İlham oğlu
Eyvazov Elşad Səməndər oğlu
Əliyev Bağır Murtuza oğlu
Əliyev Elşən Əli oğlu
Əliyeva Xatirə İbrahim qızı
Əliyev Vüqar Zifər oğlu
Əsgərov Əhməd Məhəmməd oğlu
Fətullayev Eynulla Emin oğlu
Hacıyev Rəhman Tofiq oğlu
Hadiyeva Yeganə Cəlil qızı
Heydərova Elnarə Valeh qızı
Həmidi Sevinc Vaqif qızı
Həsənov Malik Əliheydər oğlu
Hüseynov Faiq Qismət oğlu
İsmayılbəyli Süleyman Nəbi oğlu
Kərimli Sahil Bəxtiyar oğlu
Kətanov Rabil Məmməd oğlu
Qasımova Tofiqəxanım Fazil qızı
Quliyev Bəhruz Vaqif oğlu
Mehdiyev Allahverdi Məhəmməd oğlu
Məmmədov Vüsal Fəxrəddin oğlu
Məmmədova Mətanət Elmixan qızı
Məmmədova Səadət Həsən qızı
Mirzəbəyli Elçin Əbdülrəhim oğlu
Rəsul-zadə Zaur Lətif oğlu
Rüstəmov İlqar Gülağa oğlu
Seyfullayev Elburus Ramiz oğlu
Seyid Abbas Hüseyn oğlu
Səfərov Hafiz İdris oğlu
Şükürov Anar Rizvan oğlu
Tarıverdiyeva Leyla Cavadovna
Valehov Cəsarət Fikrət oğlu
Vəliyev Akif Abduləzim oğlu.
Qulu MƏHƏRRƏMLİ: «Jurnalistikaya aidiyyəti olmayanların «Əməkdar jurnalist» fəxri adını alması yolverilməz haldır…»
Nəhayət, media ictimaiyyətini narahat edən bu məsələyə dair Professor Qulu Məhərrəmlinin mövqeyini öyrəndik:
-Qulu müəllim, peşəkar mütəxəssis və söz adamı kimi Azərbaycanın «Əməkdar jurnalisti» fəxri adına layiq görülmüşlərin əməyinin real məhsuldarlığına münasibətiniz necədir?
- Səmimi desəm, özüm də «Əməkdar jurnalist» olsam da belə, hesab edirəm ki, bütün sahələrdə çalışanlara «Əməkdar…» adının verilməsi, bu adın mövcud olması indiki halda artıq bir şeydir. Sovet dövründə bunu əməyin stimullaşdırılması kimi ortaya atmışdılar. Əməyin, zəhmətin qiymətləndirilməsində yeni bir fərqləndirmə kimi qəbul edirdilər. Onu da deyim ki, müstəqillik dövrünədək o fəxri adların verilməsində müəyyən bir fərqlilik gözlənilirdi. Amma konkret jurnalistika sahəsində verilən fəxri adlara gəlincə, xüsusən də 2000-ci ildən sonra verilən Fəxri adlarda bir eybəcərlilik yarandı. Şübhəsiz, o adı alanlar sırasında layiq olanlar da var. Yaxşı qələmi olan, ictimai əxlaqı olub millətə, xalqa, sözə xidmət edən vicdanlı jurnalistlərimiz az deyil. Amma layiq olmadan bu fəxri adı alanlar da az deyil… Təəssüflər olsun, o fəxri adların verilməsində, mənzillərin paylanılmasında da çox böyük subyektivlik önə keçdi. Başladılar bu adları bir az elə adamlara verdilər ki, jurnalistikaya, jurnalistikanın inkişafına heç bir aidiyyəti yoxdur. Amma bu adları verirlər. Halbuki belə halda bu ad onu alanlara yox, verən məmurlara lazım idi. Özü də hər kəs bilir ki, Sərəncam verən dövlət başçısıdır, amma bu imzadan süi-istifadə edənlər var və onu ortaya gətirən məmurlar bu stimullaşdırmanı da gözdən saldılar. Ona görə də «Əməkdar jurnalist» fəxri adı alanların siyahısına baxıram, jurnalistikada tanınmayanlar, sözü, imzası olmayan o qədərdir ki! Bu cür hallar bütövlükdə jurnalistikaya hörmətsizlikdir və o fəxri adları gözdən salmadır. Heç olmasa, bundan sonra bu adları verəndə obyektivliyi gözləmək, ədalətliyi qorumaq lazımdır. Bu adların Sərəncamının təqdimatında görün nə yazılır: «…uzun illər mətbuat sahəsində çalışan və onun inkişafında xüsusi xidməti olan, peşəkarlığı və sənətkarlığı ilə fərqlənən istedadlı jurnalistlərə və kütləvi informasiya vasitələrinin rəhbərlərinə verilir». Yəni, adamlar var ki, jurnalistikada deyil, kommunikasiyanın tamamilə başqa sahəsində çalışır. Biri şomendir, biri təbliğatçıdır, biri mədəniyyət, idman və s. sahələrində çalışır. Amma ucdantutma «Əməkdar jurnalist» fəxri adı vermək o adı hörmətsiz etməkdir. Ona görə də narazılar çoxdur. Ev məsələsində ciddi yarımçılıqlar var, burda da eyni mənzərə yaranır. Bizdə o qədər məhsuldar işi olan jurnalistlər var ki, onların Fəxri adı yoxdur. Yaxşı, bəs jurnalistikada fəaliyyəti olmayana hansı haqla bu adı verirlər? Bir tərəfdən də, yaxşı, sənin haqqın deyil, amma verirlər, bəs sən niyə alırsan??? Dünyasını dəyişmiş həmkarlarımız var, məsələn, Möhbəddin Səməd, uzun illər qəzetdə çalışmışdı. Gəldi bir müddət bizimlə tele- radioda çalışdı. Mən ərkim çatan yüksək rütbəli məmura onunla bağlı xahiş etmişdim ki, ona da fəxri ad verilsin. Hallbuki onun xidmətləri yetərincə idi. Amma unuduldu… Həmçinin onun kimi başqaları da var ki, unuduldu, yaddan çıxarıldı. Bilmirəm, proses bundan sonra hansı istiqamətdə gedəcək, amma fəxri ad alanların arasında layiqlilər də var. Şəxsən tanıyıram… Tanımadıqlarımız da var ki, onlar ayrı-ayrı məmurlara xidmət ediblər, jurnalistikamıza və sözə, mətbuata yox. Dəqiq kriteriya olmalıdır. Artistlər arasında gedən mübarizəyə baxın, hamı fəxri ad, Prezident təqaüdü istəyir. Çünki yetirənə, layiq olmayan verməkdədirlər… Bu özü bir kütləvi xəstəlik yaradır ki, xidməti olmayan, layiq olmayanlar necə yüksək fəxri ad ala bilir. Elm sahəsində də elədir… Görün nə qədər professorlar, akademiklər var, amma elmi adları, elmi vəzifələri olmayanlar da var ki, onlardan daha hörmət və elm sahibidir. Çalışmaq lazımdır ki, fəxri adlar veriləndə obyektivlik, ədalətlilik mütləq nəzərə alınsın. Belə olarsa, narazılıq da olmaz, fəxri adlara hörmət də gətirilər…
***
Sonda: mənə çoxsaylı xəlvəti mesajlar yazanlar var, çoxsaylı adlar sıralanır ki, bu adamlar «Əməkdar jurnalist»lərdir, amma jurnalistikaya qəti aidiyyətləri yoxdur. Araşdırdım, fakt tamamilə təsdiqini tapdı… Özümün də tanıdıqlarım öz yerində, tanımadıqlarımın adlarını Google axtarış sistemindən istifadə edərək imzalarını aradım, inanın ki, dəhşətli mənzərə yaranıb. Adına bircə xəbər belə çıxmayana «Əməkdar jurnalist» fəxri adı verilib. Olmaz! Vallah, olmaz!
***
…Bəziləri də mənə yazır ki, lazım deyil, həmkarlarımızdır, onların fəaliyyətini qurdalamayın… Deyirəm, biz obyektiv olmasaq, haqqı olanların haqqına girmiş, sözə xəyanət etmiş olacağıq. Gəlin bu «xəstəlik»lə bağlı birgə mübarizəyə qoşulaq. Yol verməyək ki, haqqımızza və haqqınıza girsinlər!
Asif MƏRZİLİ
P.S. Mövzu davamlıdır, amma çox mürəkkəbdir. Fəxri ad almış ayrı-ayrı jurnalistlərin əmək məhsuldarlığı, yəni aldıqları Fəxri adlara nə dərəcədə layiq olub-olmadıqları barədə ayrıca bəhs ediləcək…