“Böyük şəhərlərdə məktəb tikmək üçün boş yer olmasa belə, məscid və kilsə tikmək üçün həmişə yer var...”
***
İslam dininin radikal cərəyanlarının ölkədə yayılma səviyyəsi və onların nümayəndələrinin sərbəst fəaliyyəti göstərir ki, Qazaxıstanın dövlət orqanlarında vəhhabilik tərəfdarları işləyir və dağıdıcı işlər aparırlar.
Bunu Qazaxıstan Respublikası Milli Məclisinin deputatı Ərmurat Bapi deyib.
O, müvafiq deputat sorğusunu Milli Məclisin plenar iclasında səsləndirib
TEZADLAR.AZ Qazaxıstan KİV-nə istinadən xəbər verir ki, deputat ölkədə ənənəvi dinlərin inkişafı üçün hər cür şərait yaradıldığını da xatırladıb:
“Tikilməkdə olan məscid və məbədlərin sayı məhdud deyil. Böyük şəhərlərdə məktəb tikmək üçün boş yer olmasa belə, məscid və kilsə tikmək üçün həmişə yer var. Eyni zamanda, qazax xalqının mənəvi dünyası məsciddə deyil, məktəbdə, mədəniyyət ocaqlarında inkişaf etməlidir”, - deyə bildirib.
Deputat qeyd edib ki, bu yaxınlarda BMT tribunasından çıxış edən prezident Qasım-Jomart Tokayev Avropa ölkələrində Quranın yandırılması hallarının tez-tez baş verməsindən narahatlığını bildirib.
“Hesab edirəm ki, bu, İslama hörmətin əsl göstəricisidir”, - o, diqqətə çatdırıb.
Bununla belə, Bapinin sözlərinə görə, son bir neçə ildə İslamın yad cərəyanları Qazaxıstan cəmiyyətində formalaşmış sosial əsasları sarsıtmaq təhlükəsi ilə üzləşib və bu təhlükələr getdikcə geniş yayılır.
“Bu təhdidlər cəmiyyəti məhv etməyə və dövlət bütövlüyünə meydan oxumağa, milli birlik ənənələrinə, qazax xalqının milli inkişafına və minilliklər boyu formalaşmış qazaxların islami həyat tərzinə qarşı çıxmağa başladı. Bu radikal dini cərəyanın siyasi xarakter alması ilə bağlı qorxular var. Bu ona görə baş verir ki, qeyri-ənənəvi dini qruplar xalqın kifayət qədər dini maarifləndirilməməsindən istifadə edərək, bizə saxta mənəvi dəyərlər, yad adət-ənənələr aşılamağa çalışırlar”, - deyə deputat əlavə edib.
“Bu bölgələrdəki kiçik bizneslər, xüsusən də bazar ticarəti ilə bağlı olanlar vəhhabilər - sələfiliyin tərəfdarları tərəfindən ələ keçirilir.”
O, Qazaxıstanda bu dini təriqətin yayıldığı bölgələrin də adını çəkib:
“Təəssüf ki, bu cür zəhərli islam təriqətləri ölkənin bir sıra regionlarında: Atırau, Aktobe, Mangistau, Ulitau, Almatı vilayətlərində fəal şəkildə yayılır.
Bu bölgələrdəki kiçik bizneslər, xüsusən də bazar ticarəti ilə bağlı olanlar vəhhabilər - sələfiliyin tərəfdarları tərəfindən ələ keçirilir. Bu da o deməkdir ki, radikal təriqətlərin inkişafına dəstək verən yerli hakimiyyət nümayəndələri var.
Heç kimə sirr deyil ki, hakimiyyətin özündə də vəhhabiliyin, yad cərəyanların təbliğatını dəstəkləyən yüksək vəzifəli məmurlar var.
Əgər bunlar sadəcə şayiələr deyil, real vəziyyətdirsə, o zaman dövlətçiliyimiz təhlükə altındadır”, - deyə Ermurat Bapi bildirib.
Deputat xatırladıb ki, Qazaxıstan Konstitusiyasına görə dünyəvi dövlətdir, lakin ölkəni “qaranlıq uçurumuna” atmağı qarşısına məqsəd qoyan qüvvələr var.
“Köhnə Qazaxıstan” bu təhlükəni yaratmaqda davam edir. Qazaxların milli inkişafına təhlükə yaradan vəhhabilik ideyalarını təbliğ edən əhalinin müəyyən hissəsini əhatə edən “köhnə rejim” ölkəni sosial qruplara bölmək yolu ilə hakimiyyətini mümkün qədər uzun müddət saxlamaq istəyirdi. Bu gün həmin “Köhnə Qazaxıstan” qazax milli adət-ənənələrinə yad olan dini ideologiya vasitəsilə “Yeni Qazaxıstan”ı tapdalamaq niyyətindədir. Bunun nəyə gətirib çıxardığını biz yanvar hadisələri zamanı gördük. Mənfi dini cərəyanlara qarşı çıxan cəmiyyətin fəal nümayəndələri hər yerdən azğın vəhhabi təriqətinə meydan oxuyurlar. Amma biz bütün toqquşmalarda vahid, mütəşəkkil və aqressiv cəbhə kimi çıxış edən radikal dini təhlükəyə müqavimət göstərə bilmərik”, - deyə deputat bildirib.
Bapi vurğulayıb ki, “dövlət dindən ayrıdır” və ya “din dövlətdən ayrıdır” şüarları artıq yetərli deyil və qanunda dəyişikliklərə ehtiyac var.
***
Heç kəsə sirr deyil ki, Azərbaycanda da vəhhabilik təriqətinin üzvləri var, əlbəttə onların dəqiq sayları bizə məlum deyil. Lakin onlar da Qazaxıstandakı kimi, əsasən ticarət sahələrində özlərinə yer tapıblar...
JASMİN