Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Sergey Verşinin Moskvada BMT nümayəndələri ilə Rusiya gübrələri və taxıllarının dünya bazarlarına çıxışının yaradılmasını müzakirə edib.
Tezadlar.az bildirir ki, bu barədə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyində keçirilən görüşün yekunları üzrə məlumat verilib.
Qeyd olunur ki, məsləhətləşmələrin növbəti raundu videobağlantı vasitəsilə müzakirələrə qoşulan BMT baş katibinin humanitar məsələlər üzrə müavini və fövqəladə hallar üzrə koordinatoru Martin Qriffitsin də iştirakını əhatə edib.
“2022-ci il iyulun 22-də bağlanmış İstanbul sazişləri ilə bağlı geniş müzakirələr aparılıb, burada 2025-ci ilə qədər qüvvədə olan Rusiya kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracının normallaşdırılmasına dair Rusiya-BMT Memorandumunun həyata keçirilməsinin təmin edilməsi vurğulanıb”, - XİN-in açıqlamasında bildirilir.
İştirakçılar, Xarici İşlər Nazirliyinin vurğuladığı kimi, “qlobal ərzaq təhlükəsizliyi və ehtiyacı olan ölkələrə dəstək” maraqlarına cavab verən gübrə və taxılın Rusiyadan dünya bazarlarına çıxarılması məsələləri ətrafında fikir mübadiləsi aparıblar. Bundan əlavə, tərəflər “Rusiyaya qarşı qeyri-qanuni birtərəfli sanksiyaların tətbiqi ilə bağlı yaranan maneələrin aradan qaldırılmasını” müzakirə ediblər.
Taxıl müqaviləsi
Rusiya dəfələrlə taxıl müqaviləsinin öz məhsullarına aid hissəsinin icrası ilə bağlı problemləri qeyd edib. Prezident Vladimir Putin bu razılaşmanı birtərəfli oyun adlandırıb, çünki Rusiya üçün heç bir iş görülməyib. 2023-cü il iyulun 13-də Rusiya lideri etiraf edib ki, Moskvanın şərtləri yerinə yetirilənə qədər sövdələşmə dayandırıla bilər.
İyulun 17-də Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov taxıl müqaviləsinin dayandırıldığını elan edib. Rusiya yalnız Rusiya Federasiyasına ilkin olaraq verilmiş bütün öhdəliklər yerinə yetirildiyi təqdirdə ona qayıda bilər. Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaxarova iyulun 19-da bildirib ki, BMT-nin Rusiya ilə taxıl sazişinə dair memorandumu həyata keçirmək üçün üç ay vaxtı var.
İyulun 19-da Rusiya lideri Vladimir Putin taxıl müqaviləsinin bərpası üçün zəruri şərtləri açıqlayıb. Beləliklə, təşəbbüsün Rusiya hissəsi çərçivəsində zəruridir:
- Rusiya taxılının və gübrələrin dünya bazarlarına tədarükünü sanksiyalardan çıxarmaq;
- dünya bazarına ərzaq tədarükünə xidmət göstərən Rusiya bankları və maliyyə institutları üçün bütün maneələri aradan qaldırmaq, o cümlədən onların SWIFT hesablaşmalarına dərhal qoşulmasını tələb etmək;
- Rusiyaya kənd təsərrüfatı texnikası və gübrə istehsalı sənayesi üçün ehtiyat hissələri və komponentlərin tədarükünü bərpa etmək;
- gəmilərin daşınması və Rusiya ərzaq ixracının sığortası ilə bağlı məsələləri həll etmək, ərzaq təchizatının logistikasını təmin etmək;
- “Kiyev rejiminin əmri ilə partladılmış və dağıdılmış” Togliatti-Odessa ammonyak boru kəmərinin işini bərpa etmək;
- kənd təsərrüfatı sənayesi ilə bağlı Rusiya aktivlərinin kilidini açmaq.
Qara Dəniz Taxıl Təşəbbüsü Rusiya, Ukrayna, Türkiyə və BMT nümayəndələri tərəfindən 2022-ci ilin iyulunda İstanbulda imzalanıb. Razılaşmaya Ukrayna taxılının, ərzaq və gübrələrin Qara dəniz vasitəsilə ixracı, habelə Rusiya ərzaq və gübrələrinin dünya bazarlarına ixracına qoyulan məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması daxildir.
E.ŞİRİNOV
